1. Konsep kepercayaan dan keagaaman menurut pandangan Islam adalah berlandaskan kepada kaedah iaitu mentauhidkan Allah swt yang esa. Agama Islam menekankan aspek syariah dalam menentukan peraturan kehidupan.
2. Konsep kepercayaan dan keagamaan tamadun awal manusia, mereka mempercayaai kepada agama yang menyembah banyak tuhan di samping mengadakan upacara pemujaan dan pengorbanan.
3. Latarbelakang tamadun awal manusia dan tamadun merujuk kepada tamadun Mesopotamia , Mesir , China dan India
4. Tamadun Islam bermula dari kelahiran islam pada tahun 610 Masihi dan kerasulan Nabi . Kedatangan Islam. Bermula turunnya al-Quran kerasulan nabi / turunnya surah al-Alaq
B. ISI – ISI PENTING. ( 5 isi x 4 markah )
1 Konsep ketuhanan .
Tamadun awal - Menyembah banyak Tuhan atau bersifat politeisme iaitu agama yang menyembah banyak tuhan dan dewa – dewi. Misalnya orang – orang Sumeria, Mesir dan Indus menyembah banyak tuhan. Manusia pada zaman tamadun awal percaya dewa – dewi ini boleh mendatangkan kebaikan dan keburukan.
Tuhan utama bagi orang Sumeria ialah Anu iaitu dewa langit, bagi orang Mesir pula tuhan yang paling penting Amon – Re iaitu tuhan matahari dan Osiris iaitu tuhan sungai Nil. Manakala dewa – dewi yang disembah oleh orang Indus ialah dewa bermuka tiga. Bagi orang Aryan mereka menyembah tuhan matahari
( Mitra ), langit (Dyaus) dan api ( Agni ). Tuhan yang paling popular ialah tuhan Indra.
Manakala tamadun Islam menekankan konsep Tauhid iaitu mengesakan Allah swt sebagai tuhan yang berhak disembah, memiliki segala kesempurnaan, berkuasa mencipta alam semesta. Dengan sendirinya, menolak segala ajaran anthropomorphisme, iaitu segala bentuk penyembahan atau penyamaan tuhan dengan makhluk Nya.Mempercayai enam rukun iman : beriman kepada Allah, kepada Malikat, kitab – kitab suci Allah, para rasul, hari Kiamat dan Qada dan Qadar yang telah ditentukan oleh Allah swt.
2 Kepercayaan hidup selepas mati
Tamadun awal mempunyai kepercayaan tentang kehidupan selepas mati
Orang – orang Mesir, mereka mempercayai kehidupan selepas mati berdasarkan dalam “Buku Kematian”. Tuhan Osiris akan memberi nyawa selepas kematian. Mayat diawet, piramid dibina untuk menyimpan mayat dan harta Firaun. Justeru itu dikalangan pemerintah mereka akan membina piramid untuk menyimpan mumia sebagai tempat bersemadi roh – roh mereka. Selain itu banyak barangan seperti makanan, perabut, harta juga disemadikan bersama – sama mumia.
Masyarakat Shang juga percaya kehidupan selepas kematian, mereka akan menanam raja – raja Shang ini bersama barang seperti harta, manusia seperti tawanan perang, petani bersama – sama raja yang telah mati dalam satu kawasan perkuburan.
Orang – orang Sumeria mereka tidak mempercayai kehidupan selepas mati. Mereka percaya sekiranya mayat tidak dikebumikan, ianya akan merayau mencari makan. Mayat dikebumikan dengan bekalan makanan dan barang kegemaran si mati.Oleh itu mereka tidak menghasilkan mumia atau makam yang kompleks.
Manakala bagi Tamadun Islam mempercayai tentang kehidupan selepas mati - Islam mempercayai adanya alam barzakh (kubur ), hari nisab, hari kiamat, hari akhirat , titian siratul mustaqim. Orang yang berbuat baik akan menerima nikmat dalam syurga manakala mereka yang melakukan kejahan dan kemungkaran akan mendapat dosa dan ditempatkan di dalam neraka .
3 Sumber kepercayaan :
Tamadun awal :
Tamadun Mesopotamia sumber kepercayaan berasaskan metos dan lagenda contohnya kitab Gillgamesh. Sumber diperolehi daripada perpustakaan Padri di Neppur dan rumah berhala. Teks ditulis da;lam bahasa Sumeria
Mesir Berasaskan metos dan lagenda contohnya catatan di kuil dan Istana
Sungai Indus pula terdapat rujukan yang dikatakan penulisan suci yang dikenali sebagai Brahmana. Di samping itu terdapat buku Upanisad dan kitab Ramayana dan Mahabrata yang mengisahkan tentang dewa dewi yang berperanan memberi didikan agama dan moral
Manakala tamadun Islam sumber rujukan utama ialah Al-Quran , Hadis , Qias dan Ijma’ Ulamak . Al-Quran merupakan rujukan utama dan sebagai pedoman serta rujukan bagi orang Islam untuk kesejahteraan hidup di dunia dan di akhirat
4. Tempat/Rumah Ibadat
Tamadun Awal :
MESOPOTAMIA terdapat Institusi Rumah berhala merupakan ciri penting dalam sistem kepercayaan. Mereka membina rumah berhala bertujuan untuk pusat ibadat dan pemujaan. Kuil yang paling terkenal ialah Ziggurat.
MESIR Institusi rumah berhala mempunyai ciri penting dalam sistem kepercayaan. Pembinaan rumah berhala bertujuan untuk pusat Ibadat dan penyembahan. Rumah ibadat yang terkenal ialah Kuil Agung Karnak.
TAMADUN INDUS dibina kuil-kuil di bandar terancang
Manakala Tamadun Islam terdapat pembinaan Masjid , Surau , As-Suffah merupakan tempat orang Islam melakukan ibadat , pusat pengajian Islam dan membincangkan dan menyelesaikan berkaitan masalah yang timbul. Contoh Semasa zaman Nabi pembinaan Masjid Nabawi sebagai pusat ibadat
5. Amalan keagamaan
Tamadun Awal melakukan Upacara Pemujaan dan pengorbanan supaya mereka tidak ditimpa malapetaka.
Bagi orang Sumeria upacara pemujaan dan pengorbanan dilakukan dalam kuil – kuil berbentu menara yang dipanggil Ziggurat. Mereka menjalankan upacara pemujaan bagi mengelakkan malapetaka akibat daripada kemarahan tuhan. Mereka menghidangkan makanan kepada tuhan dan upacara keagamaan diiringi dengan alat muzik.
Dalam masyarakat Indus mereka juga menjalankan upacara pengorbanan terutamanya binatang. Tetapi mereka tidak mengorbankan lembu kerana dianggap sebagai binatang suci . Orang Indo Aryan mengadakan pemujaan unsur-unsur alam menerusi upucara pengobanan dan penyembahan dan diiringi nyanyia lagu-lagu suci dan mantera.
Masyarakat Shang percaya bagi mengelakkan malapetaka, orang Shang perlu menjalankan upacara pengorbanan binatang untuk tuhan – tuhan mereka. Mereka juga mengadakan pemujaan menggunakan tulang Dewata (oracles bones) apabila ingin berkomunikasi dengan roh nenek moyang mereka dan menetukan nasib seseorang.
Masyarakat Mesir merayakan berbagai perayaan pada setiap tahun . Contoh perayaan Tuhan Amon-Re dan Horus diadakan pada awal tahun baru selama 24 hari. Persembahan drama keagamaan diadakan untuk memuja – muja tuhan. Contohnya drama lapan babak mengisahkan kehidupan Tuhan Osiris.Mereka menjalankan upacara pemujaan bagi menjamin keharmonian penduduk dengan alam sekitar dan mengelakkan malapetaka.
Manakala Tamadun Islam, umat Islam diwajibkan beribadat kepada Allah dengan mendirikan sembahyang lima waktu sehari semalam. Semua bentuk penyembahan dilarang melakukannya melalui perantaraan. Umatnya juga diwajibkan melakukan ibadat puasa , membayar zakat , menunaikan ibadat haji sebagai tanda mentaati perintah Allah. Terdapat juga amalan sunat seperti bersedekah , berpuasa sunat , mengucap salam , tolong menolong dan sebagainya. Sentiasa melakukan amal makruf dan nahi mungkar.
6. Hubungan manusia/ pemerintah dengan pencipta
Tamadun Awal
MESOPOTAMIA. Raja dianggap sebagai wakil tuhan di dunia. Raja Babylon dipercayaai mempunyai hubungan dengan Tuhan Marduk. Semua arahan daripada raja perintah Marduk. Golongan pendita memainkan peranan penting dalam pentadbiran.
MESIR.Firaun dipercayai anak tuhan kepada Amon Re ( Tuhan Matahari ) iaitu tuhan yang mempunyai kedudukan yang istimewa. Hubungan ini menjadi asas kepada asas pembentukan sistem teokrasi.
CHINA kedudukan raja menerima mandat dari tuhan .
Manakala Tamadun Islam hubungan manusia dengan Tuhan sebagai pencipta dan makhluknya . (Hablun minallah ) Semua manusia sama di sisi Tuhan yang membezakan hanya keimanan dan ketaqwaan . Pemerintah sebagai khalifah Allah di muka bumi yang diberi amanah dan tanggungjawab untuk memakmurkan alam, Diperintah untuk menjaga hubungan baik sesama manuusia . (Hablun minan-nas ) Sentiasa mematuhi perintah Allah dan menjauhi larangannya.
KESIMPUAN ( 2 MARKAH )
Kesimpulannya terdapat berbagai perbezaan konsep keagamaan antara tamadun awal dan tamadun Islam. Konsep keagaamaan banyak mempengaruhi kehidupan masyarakat tamadun awal dan Islam ke arah kehidupan yang lebih teratur dan sempurna .